تفاوت مصرف عسل با شکر و قند مایع در چیست
عسل، شکر و قند مایع (HFCS) هر سه از نسبت تقریباً برابر گلوکز و فروکتوز تشکیل شده‌اند.
در هر سه مورد گلوکز و فروکتوز موجود به آسانی و به سرعت جذب بدن می‌شوند. پس چه تفاوتی بین مصرف عسل با قند مایع و شکر وجود دارد؟
شکر و قند مایع در داخل معده و در ابتدای روده کوچک تحت تأثیر آنزیم‌ها به اجزاء تشکیل‌دهنده خود یعنی گلوکز و فروکتوز تجزیه می‌شوند. در عسل این اجزاء به صورت آزاد وجود دارند، در هر صورت این قند‌ها در روده کوچک به سرعت جذب شده و وارد جریان خون می‌شوند.
تا این جای کار تفاوتی بین این سه ماده شیرین دیده نمی‌شود اما مطالعات بالینی بر روی موش‌ها و بعد از آنها بر روی انسان نشان از تأثیر‌گذاری متفاوت این مواد نسبت به یکدیگر است.
سازمان غذا و داروی آمریکا موسوم به FDA فهرست بلندی از مضرات را برای مصرف شکر و قند مایع ذکر می‌کند. این فهرست شامل سرکوب سیستم ایمنی، بر هم زدن تعادل مواد معدنی، بیش فعالی، افزایش تری گلیسیرید‌های خون، کاهش فعالیت‌های دفاعی در برابر عفونت‌ها، کاهش چربی خوب بدن (HDL)، کمبود مس و کروم ، ابتلاء به انواع سرطان‌ها، افزایش سطح قند خون، اضطراب، مشکل در تمرکز، اختلالات هورمونی، کاهش دید چشم، چاقی، دیابت، بیماری‌های دهان و دندان و بسیاری از موارد دیگر است.
اما چرا با وجود ترکیب نسبتاً یکسان این سه ماده تأثیرات آنها تا این حد متفاوت است؟
سرعت جذب فروکتوز در روده بسیار بیش از گلوکز است. چرا که انتقال گلوکز به درون جریان خون تنها از طریق پروتئین‌های انتقال‌دهنده در سلول‌های دیواره روده ممکن است اما انتقال فروکتوز حتی از طریق مکانیزم انتقال غیر فعال (اسمز) نیز انجام می‌گیرد. از طرف دیگر بر خلاف گلوکز که تقریباً توسط تمام سلول‌ها مصرف می‌شود، تنها محل سوخت و ساز فروکتوز در بدن سلول‌های کبد هستند.
زمانی که حجم بالایی از فروکتوز به کبد می‌رسد کبد تنها می‌تواند به سوخت و ساز فروکتوز بپردازد و دیگر توان انجام سایر کارها از جمله جذب و تبدیل گلوکز به گلیکوژن را ندارد لذا تلاش می‌کند با شکستن فروکتوز به تری‌اُزها (مولکول‌های سه کربنی که مستقیماً جهت تشکیل تریگلیسیریدها استفاده می‌شوند)، با بالا بردن سطح تریگلیسیریدها از شر بار اضافی فروکتوز رهایی یابد.
این عملکرد کبد باعث افزایش شدید سطح گلوکز در خون می‌شود. میزان زیاد گلوکز جهش یکباره انسولین را به راه می‌اندازد تا انسولین باعث جذب سریع گلوکز توسط سلول‌ها شود و افزایش میزان انسولین به صورت مزمن می‌تواند موجب ایجاد مقاومت به انسولین (IR) گردد.
پس از حدود ۹۰ دقیقه از مصرف شکر یا قند مایع با افزایش ناگهانی انسولین سطح قند خون سقوط می‌کند. در این زمان مغز برای حفظ میزان گلوکز مورد نیاز خود در خون دستور ترشح کورتیزول را صادر می‌کند تا از مصرف گلوکز توسط سلول‌ها جلوگیری نماید و در نهایت کورتیزول با فروپاشی پروتئین‌های حیاتی موجود در سلول‌ها گلوکز مورد نیاز مغز را تأمین خواهد کرد.
این استرس سوخت و سازی روزها و روزها و سال‌های سال تکرار می‌شود و ممکن است به مرور زمان در ایجاد مقاومت به انسولین، ایجاد بیماری دیابت، تخریب بافت عصبی، عدم تمرکز و تخریب پروتئین های حیاتی مورد نیاز بدن نقش داشته باشد.
منبع : انقلاب عسل (سیدی، سید مظاهر)